Loonsanctie-alarm!

U heeft een arbodienst. U heeft een ziekteverzuimverzekeraar. En helaas heeft u ook een medewerker die ziek is. Het ziektebeeld is afwijkend en artsen krijgen hun vinger er niet helemaal achter wat er nou aan mankeert. Het is een beetje aantobben en de re-integratie komt in het eerste jaar niet echt goed van de grond.

Maar ach, u heeft uw arbodienst die de praktische zaken regelt en financieel wordt u grotendeels gedekt door de uitkering van de verzuimverzekeraar. U kan weinig gebeuren, toch?

Gedurende het tweede jaar wordt een niet bijzonder doelmatig "Tweede Spoortraject" gestart en werknemer werkt ook een aantal weken een gering aantal uren op arbeidstherapeutische basis, met de bedoeling het eigen werk weer op te pakken. Helaas zonder echt resultaat.

Het moment waarop de aanvraag van een WIA-uitkering gedaan kan worden is aangebroken. U en uw medewerker zien de aanvraag met vertrouwen tegemoet. U heeft toch alles gedaan wat de arbodienst heeft aangegeven? En wat hadden jullie anders gemoeten met die vreemde klachten van werknemer? Het is echt niet mogelijk om iemand met zo'n grillig en onverwacht ziektebeeld normaal in te zetten op de winkelvloer...

Een aantal weken na het indienen van de aanvraag, ontvang u post van het UWV. En tot uw verbijstering hebben ze u een loonsanctie opgelegd!

Wat is een loonsanctie? 

Wanneer een werknemer een WIA-uitkering aanvraagt, volgt er een beoordeling door het UWV van het re-integratiedossier. Er wordt gekeken of het dossier compleet is (er kunnen ook om administratieve redenen loonsancties opgelegd worden, bijvoorbeeld wanneer niet alle benodigde stukken zijn aangeleverd) en welke re-integratie-activiteiten er ondernomen zijn in de afgelopen 2 jaren. Als het UWV van mening is , dat er kansen gemist zijn tijdens de re-integratie, dan neemt zij de aanvraag verder niet in behandeling, maar legt een loonsanctie op.

Deze loonsanctie houdt in, dat u nog gedurende 1 extra jaar het loon aan de zieke medewerker door zult moeten betalen. Dit jaar valt niet onder de dekking van uw verzuimverzekeraar. En ontslag wegens langdurige ziekte is ook niet mogelijk, want de ontslagbescherming wordt eveneens met een jaar verlengd. Een bijzonder dure grap dus!

Voorkomen

Voordat ik u de mogelijkheden geef om de financiële risico's na het opleggen van een dergelijke sanctie te beperken, allereerst de allerbelangrijkste handreiking:

voorkomen is beter dan genezen! 

En dat betekent dat u niet gerust kunt afwachten welke acties uw arbodienst uitzet als een medewerker ziek is. U zult zelf kritisch moeten zijn en ook de termijnen een beetje in de gaten moeten houden. Wordt werknemer voldoende regelmatig op een spreekuur gezien (eens per 2 maanden is weliswaar regelmatig, maar in veel gevallen wel te weinig!), evalueert u van tijd tot tijd het Plan van Aanpak met uw medewerker? Wordt na het eerste ziektejaar het volledige dossier eens kritisch bekeken? Zet vooral ook tijdig een Tweede Spoortraject in (zoeken naar re-integratiemogelijkheden buiten het eigen bedrijf), maar blijf daarnaast de ogen open houden voor mogelijkheden binnen het eigen bedrijf. In de ogen van het UWV blijft terugkeer in eigen of aangepast werk binnen het eigen bedrijf het hoogst haalbare en dan ook de weg die tot de meeste "bonuspunten" zal leiden. Een geheel of gedeeltelijk mislukt Tweede Spoortraject, terwijl er volgens het UWV nog voldoende mogelijkheden waren binnen uw eigen onderneming , zal zonder twijfel tot een sanctie leiden. Maar ook als het traject wél slaagt, maar naar oordeel van het UWV er niet het onderste uit de kan is gehaald (bijvoorbeeld omdat het loon dat werknemer nu nog kan verdienen veel lager ligt dan mogelijk was geweest bij terugkeer in eigen werk), dan kan een geslaagd Tweede Spoortraject tot het opleggen van een sanctie leiden!

Arbodiensten hebben voldoende kennis en kunde in huis, maar ze hebben ook veel dossiers in behandeling. Bedrijfsartsen zijn soms overbelast. En waar mensen werken, worden fouten gemaakt of beslissingen genomen die achteraf bezien niet de juiste geweest zijn. Allemaal redenen om niet teveel achterover te leunen, zeker bij verzuimgevallen die langer dan 2 maanden lijken te gaan duren.

Genezen

Maar goed, wanneer dit mosterd na de maaltijd is en u al een loonsanctie opgelegd heeft gekregen, wat dan?

• Controleer allereerst of u wellicht een Poortwachtersgarantie heeft afgesloten. Dit kan vaak wanneer verzekeringsmaatschappij en arbodienst in een samenwerkingsverband hun producten aanbieden. Deze verzekering keert in ieder geval uit wanneer een loonsanctie wordt opgelegd op basis van een tekortkoming die duidelijk bij de arbodienst ligt. Check voor de precieze dekking uw polisvoorwaarden.

In de beschikking van het UWV staat uitgelegd waarom de sanctie wordt opgelegd en wat de tekortkomingen in het re-integratiedossier zijn.

• Is er "slechts" sprake van een administratieve sanctie? Probeer de tekortkoming dan zo snel mogelijk in orde te (laten) maken (soms stuurt de arbodienst abusievelijk de medische gegevens niet in!) en vraag het UWV om de aanvraag alsnog direct verder in behandeling te nemen. Het UWV neemt 2 tot 3 weken voor deze beoordeling en heft de sanctie 6 weken na de beoordeling op. Met een beetje geluk valt een deel van deze periode nog voor de datum waarop het derde ziektejaar aanvangt en blijven er dus maar een paar weken loonsanctie over.
• Ook bij een inhoudelijke sanctie is het zaak om de tekortkoming zo snel mogelijk te herstellen. Soms is hiervoor extra inzet van de arbodienst of een re-integratiebedrijf nodig. Soms hoeft enkel een ingezet traject afgerond te worden, omdat het UWV van mening is dat dat traject te laat is ingezet. In alle gevallen zult u wel expliciet om opheffing van de sanctie moeten verzoeken, dit gaat niet automatisch! Reken erop dat de sanctie pas 9 weken na aanvraag van het opheffen ervan, ook daadwerkelijk stopt, er vanuit gaande dat het UWV oordeelt dat u voldoende gedaan heeft om de tekortkomingen te herstellen.
• Maak in het geval van een onduidelijke of in uw ogen onterechte sanctie een pro forma-bezwaar. Het UWV stuurt u dan het dossier toe (vanzelfsprekend zonder de medische gegevens), zodat duidelijk wordt waar het UWV haar oordeel op heeft gebaseerd. U kunt dan, indien het oordeel naar uw mening onjuist is, een definitief bezwaar indienen.
• En tot slot? De sanctie wordt bij u als werkgever gelegd, omdat u de eindverantwoordelijkheid over het proces heeft. Maar wanneer de door u ingeschakelde arbodienst of het in de arm genomen re-integratiebedrijf in feite slecht werk geleverd heeft, dan kunt u dit bedrijf aansprakelijk stellen voor de geleden schade.

Ziet u de bui al hangen?

Zijn er op voorhand al redenen om aan te nemen dat een loonsanctie door het UWV zal worden opgelegd? Bijvoorbeeld omdat een op zichzelf goed herplaatsingstraject, gericht op omscholing en het vinden van een nieuwe werkgever in het kader van het Tweede Spoor, door omstandigheden een maand of 2 te laat is gestart? Dan kunt u overwegen om vrijwillig verlenging van de loondoorbetalingsplicht aan te vragen. Dit heet bij het UWV een vrijwillige verlenging van de wachttijd.

Het voordeel van een vrijwillige verlenging is, dat u meer grip heeft op de datum waarop u loondoorbetalingsplicht alsnog eindigt. In het geval van een loonsanctie, zal bijvoorbeeld een herplaatsingstraject volledig afgerond moeten zijn, voordat u om opheffing van de sanctie kunt verzoeken. En dan duurt het dus nog 9 weken, voordat u de loondoorbetaling kunt staken.

Heeft u de wachttijd in dezelfde situatie vrijwillig met 2 maanden verlengd, dan wordt de WIA-aanvraag al vóór het bereiken van de verlengde termijn ingediend en eindigt de loondoorbetaling op het moment dat de einddatum van de vrijwillig verlengde wachttijd bereikt wordt (er vanuit gaande dat er verder geen tekortkomingen in het dossier zijn!).

Een lopend ziektedossier waar u twijfels over heeft? Of zojuist een sanctie opgelegd gekregen en nu niet precies weten wat te doen? Bel of mail mij  gerust, ik neem u graag bij de hand!